De akkoorden hebben al geleid tot andere normalisatie-overeenkomsten met Arabische landen en zullen waarschijnlijk tot meer vredesovereenkomsten leiden. Dat laatste kan niet los worden gezien van de toenemende dreiging van Iran. Niet alleen voor de regio, maar ook voor de rest van de wereld.

Bennet naar de VAE

Afgelopen zondag 12 december vloog de Israëlische premier Naftali Bennett naar Abu Dhabi in de Verenigde Arabische Emiraten. Het was het eerste officiële bezoek van een Israëlische premier aan de VAE en als welkom was voor Bennett een rode loper uitgelegd. Voordat hij naar de VAE vloog, zei Bennett dat de relaties met het Arabische land “excellent en uitgebreid” waren en dat hij van plan was om die relaties te koesteren en te versterken.

Eenmaal in Abu Dhabi was Bennetts eerste ontmoeting met kroonprins Sheikh Mohammed bin Zayed. Deze ontmoeting werd gevolgd door gesprekken met de Minister van Cultuur en de Minister voor Industrie. Bin Zayed verzekerde de Israëlische premier dat hij de banden met de Joodse staat enorm waardeerde. Hij hoopt dat er “meer positieve stappen zouden worden genomen die de interesses van de twee naties zouden dienen”.

Kort voordat hij naar de VAE vloog, annuleerde Bennett de gebruikelijke ontmoeting met een groot deel van de Israëlische verslaggevers. Zij zouden met hem meegaan naar de VAE. Er was speculatie dat dit te maken zou kunnen hebben met onvrede bij de Israëlische regering. Deze onvrede gaat over de recente toenadering tussen de VAE en Iran. Iran geeft in toenemende mate blijk van minachting voor de pogingen om tot een nieuw nucleair akkoord te komen met vijf wereldmachten en de Verenigde Staten.

De VAE en Iran

De regering van bin Zayed nodigde vorige week Ibrahim Raisi, de nieuwe extremistische president van Iran, uit voor een bezoek aan de VAE. In Jeruzalem werd dit gezien als een teken dat de nieuw verworven bondgenoot niet helemaal te vertrouwen is. Israël zou zich voorlopig moeten concentreren op het versterken van de economische betrekkingen met de VAE. Deze economische betrekkingen zijn sterk verbeterd dit jaar. Zo is de wederzijdse handel toegenomen tot een bedrag van 450 miljoen euro. Dat is een toename van 300 procent ten opzichte van de handelsbalans in 2020.

Bennett heeft volgens ingewijden de kwestie Iran hoog op de agenda gezet van de besprekingen met de leiders van de VAE. Het tot stand komen van de betrekkingen tussen de VAE en Israël had volgens deze waarnemers alles te maken met de wederzijdse vrees voor de toenemende invloed van Iran op het Midden-Oosten.

Het gedrag van Bennett voorafgaand aan zijn bezoek aan de VAE zou inderdaad te maken kunnen hebben met vrees voor een smet op de verse betrekkingen met de Arabische Golfstaten. De media in Israël staan bekend om hun assertiviteit en hun kritische houding ten opzichte van het buitenlandse beleid van Bennett. Dat zou verklaren waarom de premier verslaggevers weerde. De premier gaf slechts een interview aan het persagentschap WAM in Abu Dhabi, waarin hij in vage termen sprak over de verdere verbetering van de relaties met het Arabische land. Tijdens het interview vermeed Bennett om ook maar een woord te zeggen over de toenemende spanningen met Iran. Hij had het slechts over de samenwerking in de economische sfeer en op het gebied van de wetenschap, luchtvaart en cyberveiligheid.

De Israëlische premier noemde de burgers van de VAE “neven” en “achterkleinkinderen van de profeet Abraham”. Dat liet zien dat hij de cultuur in de Arabische wereld begrijpt, maar ook dat hij niet van plan was om in het openbaar ook maar iets te zeggen over de gedeelde zorgen over Iran. Die zorgen leidden vorige week tot een nieuwe ongekende ontwikkeling met Marokko. Marokko is een ander Arabisch land dat recentelijk vrede sloot met Israël.

Andere Arabische landen

Tijdens een historisch bezoek aan Marokko sloten de Israëlische Minister van Defensie Benny Gantz en zijn Marokkaanse collega H.E. Abdellatif Loudiyi een baanbrekende overeenkomst op het gebied van defensie. Het officiële perskantoor van de regering in Jeruzalem liet weten:“De overeenkomst biedt een solide kader dat de defensiebetrekkingen tussen de landen formaliseert en een basis vormt die elke toekomstige samenwerking zal ondersteunen. Het zal de defensie institueten van beide landen in staat stellen te profiteren van meer samenwerking op het gebied van inlichtingen, industriële samenwerking, militaire training en meer”.

“De overeenkomst is een belangrijke stap in de verdieping van de betrekkingen tussen Israël en het koninkrijk Marokko, die al profiteren van meer economische samenwerking, bilateraal toerisme en warme relaties tussen burgers,” aldus GPO. Gantz benadrukte verder ook de rol van Marokko bij het handhaven van regionale vrede en stabiliteit. Hij wees op de noodzaak om de normalisatie tussen Israël en nieuwe partners in het Midden-Oosten te bereiken in het “licht van de bedreigingen”. Daarbij doelde Gantz ongetwijfeld niet alleen op Iran, maar ook op de Palestijnse terreurbewegingen in Gaza.

De vredesakkoorden tussen Israël en een reeks Arabische landen hebben recentelijk ook geleid tot een verbetering in de betrekkingen met Egypte en Jordanië. Beide landen bewaarden een ‘koude vrede’ met Israël, maar sinds de Abraham Akkoorden is daar verandering in gekomen. Bennett vloog aan het begin van het premierschap in het geheim naar Jordanië. Ook bracht hij onlangs een officieel bezoek aan Egypte. Daar sprak hij met president Abdel Fatah el-Sisi over verbetering van de wederzijdse betrekkingen. El-Sisi deelt de zorgen van Israël over Iran en het toenemende gevaar van de terreurbewegingen in Gaza.

Hamas, bijvoorbeeld, heeft nu gedeeltelijk de controle over Zuid-Libanon overgenomen. De terreurgroep werkt aan het opbouwen van wapendepots die later tegen Israël zullen worden gebruikt. Eén van die depots ontplofte afgelopen zaterdag. Deze explosie leidde tot de dood van minstens twintig Libanese burgers en leden van Hamas.

Israël voert verder nog steeds in het geheim besprekingen met het leiderschap van Saoedi-Arabië, aldus het Israëlische TV station KAN 12. Ook dat heeft te maken met het feit dat vele Arabische landen zich onzeker voelen in het licht van de toenemende dreiging van Iran.

Later deze week zal een vervolgartikel gepubliceerd worden over die specifieke en toenemende dreiging.