Zoals we weten, stonden er in de Hof des Heeren twee bomen. De ‘Boom des Levens’, waarvan Adam en Eva, gemaakt uit het stof van de aarde, elke dag het leven konden ‘plukken’. Het eeuwige leven was geen onbereikbaar ideaal, zoals de buren van Israël dachten, maar was voor de mens onder handbereik in het paradijs. De dood hoorde niet bij het leven.

Maar er was ook die andere boom, die de eerste mensen zelfs niet mochten aanraken: De Boom van de kennis van goed en kwaad. De vraag is natuurlijk wat daarvan de betekenis was? De kennis van goed en kwaad was er wel, aantoonbaar aanwezig, maar God verbood Adam en Eva hun handen daarnaar uit te strekken.

Sommige uitleggers zijn niet verder gekomen dan dat het een ‘proefgebod’ was. God wilde weten of de mens die Hij gemaakt had ook werkelijk in alles gehoorzaam wilde zijn. Anderen hebben gedacht dat het zou gaan om de seksualiteit. Immers, als Adam en Eva toch van de boom eten, ontdekken zij ineens iets wat ze zich daarvoor nog niet bewust waren: ze zijn naakt! En is de seksuele drift van mensen niet de wortel van alle kwaad, moeten deze Bijbelgeleerden gedacht hebben. Dat laatste laat zich natuurlijk bezien. Had God de seksualiteit niet van meet af aan als een gave aan de mensen gegeven?

Maar toch in die ontdekking van hun naaktheid en hun schaamte daarover schuilt het antwoord.

Ik zie het bij mijn kinderen: Dat moment dat ze de deur van de badkamer niet langer open laten staan, maar dat hij dichtgaat en niet alleen dicht, maar op slot. Het moment dat ze zich niet langer ongedwongen en onschuldig op hun kamer staan om te kleden, maar dat ze zich bewust zijn van hun naaktheid en zich daarvoor schamen. Dat is het moment, dat ze groot geworden zijn.

Niet langer kind, maar (bijna) volwassen. En dat is nu precies wat er gebeurt in het paradijs. Dat is de kern van de zondeval: God wil als een Vader zorgen voor de mensen die Hij geschapen heeft. Ze zijn Zijn kinderen, gemaakt naar zijn evenbeeld en Hij bepaalt als een Vader wat goed en kwaad voor hen is. Die kennis moeten ze niet zelf opeisen. Ze moeten niet zelfstandig hun eigen keuzes maken en als volwassenen ten opzichte van God door het leven gaan.

Je zou kunnen zeggen dat de het hele leven van Abram met God gevuld is met die ene grote vraag van de Heere: Wil je Mij laten bepalen welke weg je gaat en wat goed en kwaad is? Vertrouw je Mij als je Hemelse Vader? Leg je jouw leven in Mijn handen?

Daarom is Abram al 75 jaar als God hem roept, daarom is er hongersnood als hij in het beloofde land aankomt, daarom duurt het 25 jaar voordat de zoon van de belofte geboren wordt, daarom moet Abram uiteindelijk alles op de berg Moria uit handen geven, als God hem vraagt Izak terug te geven. En dat zal ook de kern zijn van de relatie van God met Israël.

Hij gaat met de kinderen van Abram de heilsgeschiedenis beginnen en in die geschiedenis zal Hij heel de wereld laten zien wie Hij is, een Vader voor Zijn schepselen. Israël heeft in al haar falen dat begrepen. Indrukwekkend klinkt het beroep op God in Jesaja: “Gij immers zijt onze Vader; want Abraham weet van ons niet en Israël (Jakob) kent ons niet; Gij, Heere zijt onze Vader, onze Verlosser van oudsher is Uw Naam”(63:16).

Later zal de Zoon bij uitstek, Zijn leerlingen erop wijzen dat terugkeer naar God betekent dat je weer wordt als een kind. Anders kun je het paradijs niet in!

De weg van God met Israël krijgt pas echt gestalte als God Zijn ‘eerstgeboren zoon’ bevrijd uit Egypte en meeneemt naar Zijn erfdeel. Op de weg daarnaartoe openbaart God zich vanaf de berg Sinaï. Als een Vader zal Hij de kinderen van Israël daar uitleggen wat goed en kwaad is.