Om te voorkomen dat ze door Syrische S-200 raketten zouden worden geraakt, zochten de Israëlische straaljagers dekking achter een Russisch Ilyushin IL-20-vliegtuig dat zich voorbereidde om te landen op de door Rusland beheerde luchtmachtbasis Hmeimim in Syrië, beweerde het Russische Ministerie van Defensie. Het Russische verkenningsvliegtuig werd vervolgens neergehaald door Syrische S-200-raketten, waarbij alle vijftien bemanningsleden omkwamen.

Kort daarvoor verwondden de IAF gevechtsvliegtuigen tien mensen in drie aanvallen tegen militaire installaties in de provincie Latakia. Hier wordt Iraanse apparatuur voor de fabricage van raketten opgeslagen en worden geavanceerde wapens die voor Hezbollah zijn bestemd geprepareerd voor aflevering.

“Israëlische vliegtuigen hebben opzettelijk een gevaarlijke situatie gecreëerd voor schepen en vliegtuigen in het gebied”, zei het Russische ministerie van Defensie later in een verklaring. “Als gevolg hiervan werd de IL-20, waarvan het effectieve reflecterende oppervlak groter is dan die van de F-16, neergeschoten door een S-200-raket,” aldus de verklaring, die suggereerde dat de IAF-vliegtuigen het veel grotere Russische vliegtuig als schild tegen inkomende Syrische luchtdoelraketten hadden gebruikt.

De Russen klaagden ook over dat Israël slechts een minuut voordat de luchtaanval op de Syrische of Iraanse militaire faciliteit begon, hierover waarschuwden en beweerden dat de Israëli’s “opzettelijk” hun “provocatie” hadden voortgezet na het telefoontje. “Dit is absoluut niet in overeenstemming met de geest van het Russisch-Israëlische partnerschap. We behouden ons het recht voor om adequaat te reageren, “waarschuwden de Russen voordat media berichtten over een snel ontwikkelende politieke crisis tussen de twee landen.

Een boze Sergei Shoigu, de Russische minister van Defensie, belde zijn Israëlische collega Avigdor Liberman en vertelde hem dat Rusland Israël “volledig verantwoordelijk” hield voor het neerstorten van de IL-20 en voor de dood van 15 Russische militairen. De actie van Shoigu werd later gevolgd door het ontbieden van Gary Koren, Israëls ambassadeur in Rusland. Koren werd uitgenodigd voor een ‘pittig gesprek’ op het ministerie van Buitenlandse Zaken in Moskou.

Maatregelen

Op maandagavond leek de Russische president Vladimir Poetin echter plotseling aan crisismanagement te doen toen hij zei dat Israël geen verantwoordelijkheid draagt voor het neerhalen van het Russische vliegtuig. “Het (incident) ziet eruit als een keten van tragische omstandigheden”, zei de Russische leider en voegde eraan toe dat de IAF de IL-20 niet had neergeschoten.

Poetin sprak later met de Israёlische premier Benjamin Netanyahu over de telefoon en gaf ook een toelichting op de dreiging met “adequate reactie” tegen Israёl en zei dat de inhoud van de verklaring van zijn Ministerie van Defensie volledig met hem was gecoördineerd.

“De vergeldingsmaatregelen zullen vooral gericht zijn op het vergroten van de veiligheid van (Russische) militairen en installaties in Syrië”, vertelde Poetin. Tijdens zijn telefoongesprek met Netanyahu waarschuwde Poetin de Israëlische Premier “om dergelijke situaties in de toekomst niet meer te laten ontstaan”, terwijl Netanyahu zijn belofte herhaalde dat Israël de Iraanse militaire opbouw in Syrië zou blijven voorkomen.

Op donderdag rapporteerden media vervolgens dat Rusland het luchtruim en de internationale wateren voor de kust van Syrië tot aan Cyprus had gesloten, officieel met het oog op militaire oefeningen. Dit werd later gevolgd door een rapport dat de Russische ambassade in Israël de Israëlische luchtmacht opnieuw verantwoordelijk hield voor “onverantwoordelijke en vijandige acties” tegen Rusland die leidden tot de dood van 15 Russische militairen.

Het Israëlische leger verwierp echter de Russische beschuldigingen en zei dat tegen de tijd dat de Syriërs het Russische vliegtuig neerhaalden, alle Israëlische F-16’s terug waren in het luchtruim van Israël.

Waarheid

Dit alles roept de vraag op wie hier de waarheid spreekt. Ten eerste kun je je niet verschuilen achter een vliegtuig zoals de Russen en Syriërs beweren. Amos Yadlin het voormalig hoofd van de Israёlische militaire inlichtingendienst en een gepensioneerde IAF-piloot, zei dat de Russische beweringen en beschuldigingen “onprofessioneel” waren. “Je kunt je niet verstoppen achter een vliegtuig – de Russische claim is onprofessioneel en is bedoeld om de Syriërs van schuld te zuiveren,” vertelde Yadlin de media.

Ten tweede toonden video’s van de Israëlische aanvallen, die door Syrische burgers in Latakia op sociale media werden gepost, dat de Israëlische gevechtsvliegtuigen op zeer lage hoogte vlogen tijdens de luchtacties in Latakia. De piloten doen dit om te voorkomen dat men wordt geraakt door de Syrische luchtverdediging die meestal gebruik maakt van de Russische S-200 SAM raket. Deze raket is nutteloos tegen laagvliegende straaljagers.

Dezelfde tactiek werd door de IAF gebruikt tijdens Operatie Schaken, de massale Israëlische operatie tegen Iraanse militaire faciliteiten en bases in Syrië op 10 mei 2018 waarbij ongeveer 50 Iraanse doelen in het land werden vernietigd. De 15 Israëlische straaljagers die tijdens Operatie Schaken werden gebruikt vlogen ook op lage hoogte en keerden terug naar hun bases zonder geraakt te worden door de Syrische luchtverdediging.

Syrische S-200-raketten slaagden er bovendien in 99,5 procent van alle gevallen niet in om Israëlische oorlogsvliegtuigen neer te halen tijdens de meer dan 200 luchtaanvallen die de IAF heeft uitgevoerd tegen Iraanse doelen in Syrië over de afgelopen jaren.

Assad

Zoals de Russen zelf opmerkten: “de IL-20, waarvan het effectieve reflecterende oppervlak groter is dan die van de F-16, werd neergehaald door een (Syrische) S-200-raket.” Het Russische vliegtuig vloog op een veel hogere hoogte dan de Israëlische F-16’s en vloog 35 kilometer van de Syrische kust over de Middellandse Zee toen het voorbereid trof voor landing op de luchtmachtbasis Hmeimim, aldus het Russische Ministerie van Defensie.

De conclusie kan daarom worden getrokken dat de IDF de waarheid sprak toen het leger de volgende verklaring aflegde: “De Syrische anti-luchtbatterijen vuurden zonder onderscheid en, uit wat we hebben geleerd (over het incident), namen niet de moeite om ervoor te zorgen dat er geen Russische vliegtuigen in de lucht waren”.

Poetin lijkt nu eindelijk de Israёlische uitleg over de exacte toedracht van het tragische incident te hebben aanvaard en weigert momenteel om met de Syrische leider Bashar al-Assad te praten. Assad probeerde vorige week herhaaldelijk om met Poetin over de telefoon te spreken maar de Russische leider is naar verluidt woest op de Syrische dictator en lijkt steeds meer bereid om Israёls positie over de toenemende Iraanse invloed in Syriё te over te nemen.